Top 6 nguyên nhân gây ra các bệnh về đường tiêu hoá

Top 6 nguyên nhân gây ra các bệnh về đường tiêu hóa

Bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa là các căn bệnh xảy ra ở các cơ quan trong hệ thống tiêu hóa, gây ảnh hưởng đến quá trình xử lý thức ăn, nước uống và sức khỏe chung của cơ thể. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh về đường tiêu hóa, trong đó một số yếu tố thường gặp nhất bao gồm:

1. Chế độ ăn uống không lành mạnh

Chế độ ăn uống là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sức khỏe đường tiêu hóa. Các thói quen ăn uống kém, bao gồm:

• Ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn: Các thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, muối, và đường có thể dẫn đến các vấn đề tiêu hóa như táo bón, trào ngược dạ dày, và viêm loét dạ dày.
• Ăn quá nhiều thực phẩm cay và chua: Thực phẩm này có thể kích thích niêm mạc dạ dày và gây ra các vấn đề như ợ chua, viêm loét dạ dày, hoặc trào ngược dạ dày thực quản.
• Thiếu chất xơ: Việc thiếu chất xơ trong chế độ ăn uống làm giảm khả năng tiêu hóa và gây táo bón.
• Ăn quá nhiều: Việc ăn quá nhiều sẽ tạo áp lực lớn cho đường tiêu hóa. Khi đó, cơ thể không thể sản xuất đủ lượng axit dạ dày và các enzym tiêu hóa cần thiết để xử lý lượng thực phẩm quá tải. Về lâu dài, thói quen này sẽ dẫn đến tình trạng ợ nóng và các vấn đề tiêu hóa khác.

2. Mất cân bằng vi khuẩn ruột

Hệ vi sinh vật trong ruột đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tiêu hóa. Khi hệ vi sinh vật trong ruột bị mất cân bằng, có thể dẫn đến các vấn đề tiêu hóa như hội chứng ruột kích thích, viêm ruột, hoặc tiêu chảy. Nguyên nhân gây ra các bệnh về đường tiêu hóa mà liên quan đến vi khuẩn ruột có thể bao gồm:

• Sử dụng kháng sinh quá mức: Việc sử dụng kháng sinh không cần thiết có thể làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi trong ruột, dẫn đến tình trạng mất cân bằng vi sinh.
• Chế độ ăn uống: Các thực phẩm giàu đường và chất béo có thể tạo điều kiện cho các vi khuẩn có hại phát triển mạnh mẽ.

3. Thường xuyên bị stress, lo lắng

Việc bị căng thẳng kéo dài có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như đau đầu, mệt mỏi, suy nhược cơ thể, huyết áp cao và đặc biệt là ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa.

Nguyên nhân là bởi các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh và kích thích quá trình tiêu hóa. Khi bạn cảm thấy căng thẳng hoặc lo lắng, mức độ của các chất dẫn truyền thần kinh này giảm sút, từ đó gây ra các triệu chứng khó chịu trong cơ thể, đặc biệt là các vấn đề về tiêu hóa.

Để cải thiện tình trạng này, bạn nên dành thời gian thư giãn trước bữa ăn, ăn chậm và sau khi ăn không nên vận động mạnh hay di chuyển quá nhanh.

4. Thiếu vận động

Thói quen ít vận động, ngồi lâu, ít đi lại và không tập thể dục có thể gây ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa. Đây là một trong những nguyên nhân chính gây ra các vấn đề như táo bón, bệnh trĩ và các rối loạn tiêu hóa khác.

Khi bạn vận động cơ thể, nó sẽ kích thích hệ tiêu hóa và giúp thức ăn di chuyển dễ dàng hơn trong đường ruột, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động của hệ tiêu hóa. Vì vậy, việc duy trì thói quen tập thể dục đều đặn rất có lợi cho sức khỏe, đặc biệt đối với những người gặp phải tình trạng táo bón, đầy hơi hoặc các loại bệnh về đường ruột.

5. Các yếu tố di truyền

Yếu tố di truyền cũng có thể góp phần gây ra các bệnh tiêu hóa. Ví dụ, nếu trong gia đình bạn có người mắc các bệnh như bệnh celiac, bệnh Crohn, hoặc viêm loét đại tràng, thì nguy cơ bạn bị mắc các bệnh này cũng cao hơn.

6. Sử dụng thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh rất hiệu quả trong việc điều trị các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, nhưng việc lạm dụng thuốc này có thể làm mất cân bằng hệ vi khuẩn có lợi trong đường ruột.

Khi đó, khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể có thể bị giảm sút, dẫn đến các triệu chứng như đầy hơi, chuột rút, tiêu chảy hoặc táo bón. Để hỗ trợ hệ tiêu hóa sau khi dùng thuốc kháng sinh, bạn nên bổ sung các thực phẩm lên men vào chế độ ăn uống hàng ngày, chẳng hạn như sữa chua tự nhiên, dưa cải bắp, kim chi, nhằm cung cấp vi khuẩn có lợi cho đường ruột.

Bạn lưu ý rằng trên đây chỉ là một số nguyên nhân có khả năng cao dẫn đến các vấn đề về đường tiêu hóa. Với mỗi căn bệnh cụ thể, có thể sẽ có nhiều nguyên do khác nhau gây nên. Vì vậy khi nhận thấy có dấu hiệu bệnh đường tiêu hóa, bạn nên đến thăm khám trực tiếp với bác sĩ để tìm căn nguyên cụ thể và có hướng điều trị phụ hợp nhất.

Cần làm gì khi có các bệnh đường tiêu hóa?

Khi mắc phải các vấn đề về tiêu hóa, việc điều trị kịp thời và đúng cách sẽ giúp tránh các biến chứng nghiêm trọng. Vì vậy, khi nhận thấy các biểu hiện bất thường liên quan đến đường tiêu hóa, tốt nhất bạn nên làm theo một số điều sau đây:

Thăm khám bác sĩ chuyên khoa

Khi gặp phải các triệu chứng tiêu hóa như đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài, bạn nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa. Các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng và yêu cầu bạn thực hiện các xét nghiệm như nội soi tiêu hóa, siêu âm ổ bụng, hoặc xét nghiệm máu để xác định nguyên nhân cụ thể.

Tùy vào tình trạng của bạn, bác sĩ sẽ có chỉ định điều trị khác nhau. Một số phương pháp điều trị bệnh tiêu hóa phổ biến thường là cải thiện chế độ ăn uống hoặc sử dụng thuốc.

Tuân thủ chế độ ăn uống hợp lý

Một chế độ ăn uống lành mạnh là rất quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh tiêu hóa. Về cơ bản, bạn nên xây dựng những bữa ăn tốt cho sức khỏe với những thành phần sau đây:

• Ăn nhiều rau xanh và trái cây: Các loại thực phẩm này giàu chất xơ, giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
• Hạn chế thực phẩm cay và chua: Những thực phẩm này có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày và làm tình trạng tiêu hóa trở nên trầm trọng hơn.
• Uống đủ nước: Nước giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa và duy trì sự cân bằng điện giải trong cơ thể.

Thực hiện nội soi khi cần thiết

Nếu tình trạng tiêu hóa của bạn không cải thiện với thuốc và chế độ ăn uống, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp nội soi tiêu hóa để kiểm tra trực tiếp niêm mạc dạ dày, ruột non và đại tràng. Phương pháp này giúp xác định rõ ràng tình trạng viêm nhiễm, loét, hoặc các vấn đề nghiêm trọng khác.

• Nội soi đại tràng: Giúp kiểm tra tình trạng đại tràng và phát hiện các vấn đề như viêm loét đại tràng hoặc polyp đại tràng.
• Nội soi dạ dày: Được sử dụng để kiểm tra dạ dày và thực quản, đặc biệt hữu ích trong việc chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản.

Thông qua việc nắm được các nguyên nhân gây ra các bệnh về đường tiêu hóa phổ biến sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa và điều trị hiệu quả hơn. Để bảo vệ sức khỏe, hãy duy trì một lối sống lành mạnh và tham khảo ý kiến của bác sĩ khi gặp các triệu chứng bất thường.