Giới tính thai nhi: Quá trình hình thành, thời điểm xác định

Giới tính thai nhi được hình thành như thế nào?

Giới tính của thai nhi được hình thành ngay khi trứng gặp tinh trùng trong quá trình thụ thai. Nhiễm sắc thể giới tính từ tinh trùng của bố (X hoặc Y) kết hợp với nhiễm sắc thể từ trứng của người mẹ (X) sẽ quyết định giới tính của em bé.

Từ đó sẽ có 2 trường hợp:

1. Bé gái: Khi tinh trùng mang nhiễm sắc thể X kết hợp với trứng (nhiễm sắc thể X), thai nhi sẽ là bé gái (XX);
2. Bé trai: Tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y kết hợp với trứng mang nhiễm sắc thể X, thai nhi sẽ là bé trai (XY).

Quá trình hình thành mỗi giới tính của thai nhi có những đặc điểm riêng biệt, dưới đây là nội dung phân tích chi tiết:

Quá trình hình thành giới tính nữ ở thai nhi

Khi trứng mang nhiễm sắc thể X kết hợp với tinh trùng mang nhiễm sắc thể X, hợp tử tạo thành sẽ có cặp nhiễm sắc thể XX, đồng thời giới tính thai nhi sẽ là nữ.

Dưới tác động của các hormone sinh dục nữ, đặc biệt là Estrogen, gen SRY, vốn có vai trò kích hoạt sự phát triển tinh hoàn, bị ức chế. Điều này khiến bộ phận sinh dục ngoài phát triển theo hướng nữ tính.

Củ sinh dục ban đầu sẽ hình thành giữa hai chân và dần phát triển thành âm vật. Đồng thời, các nếp gấp niệu sinh dục sẽ tạo ra môi nhỏ (môi trong), mở rộng âm đạo. Những nếp gấp này còn liên kết với nhau dưới mặt, tạo thành vùng chậu. Môi lớn (môi ngoài) cũng sẽ phát triển từ nếp gấp labioscrotal.

Khi thai nhi là nữ, buồng trứng bắt đầu phát triển hoàn chỉnh vào khoảng tuần thứ 22 của thai kỳ, di chuyển từ ổ bụng xuống vùng chậu. Ban đầu, số lượng trứng trong buồng trứng có thể lên tới 6 triệu, nhưng khi bé chào đời, con số này giảm xuống còn khoảng 1 đến 2 triệu. Khi bước vào tuổi dậy thì, số lượng trứng còn lại chỉ còn khoảng 300.000 đến 400.000.

Quá trình hình thành giới tính nam

Khi giới tính thai nhi là nam, bộ phận sinh dục ngoài bắt đầu hình thành nhờ sự hiện diện của hormone Dihydrotestosterone (DHT), một nội tiết tố sinh dục nam do tinh hoàn sản xuất.

Sự kết hợp giữa nhiễm sắc thể X và Y sẽ kích thích cơ thể sản sinh testosterone, giúp các mô sinh dục phát triển thành cơ quan sinh dục nam. Đến tuần thứ 12 của thai kỳ, củ sinh dục bắt đầu phát triển thành dương vật, dần dài ra và bao quy đầu bắt đầu hình thành. Các nếp gấp niệu sinh dục di chuyển gần nhau tạo thành phần thân dương vật.

Đồng thời, túi bìu, nơi chứa tinh hoàn, được hình thành khi các nếp gấp labioscrotal gặp nhau, tạo nên đường raphe nối giữa chúng. Tinh hoàn ban đầu phát triển trong ổ bụng và sẽ di chuyển xuống bìu vĩnh viễn vào khoảng tháng thứ 7 hoặc thứ 8 của thai kỳ.

Top 3 yếu tố tác động nhiều đến quá trình hình thành giới tính thai nhi

Về mặt khoa học, người cha đóng vai trò quyết định giới tính của thai nhi, nhưng một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến giới tính này. Các yếu tố như: môi trường thụ thai trong cơ thể người mẹ, thời gian quan hệ, và thời điểm thụ thai đều có thể tác động đến kết quả cuối cùng.

1. Môi trường kiềm và axit trong cơ thể người mẹ

Mặt khác, theo lý thuyết, nếu trong cơ thể người mẹ có môi trường kiềm, tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y sẽ phát triển tốt hơn và dễ dàng thụ tinh. Do đó, nếu trong giai đoạn thụ thai mẹ ăn các thực phẩm giàu kiềm như cam, dưa, hoặc xúc xích, khả năng thai nhi là nam sẽ cao hơn.

Ngược lại, nếu môi trường trong cơ thể mẹ có tính axit, tinh trùng mang nhiễm sắc thể X sẽ dễ phát triển, làm tăng khả năng thụ thai với giới tính nữ. Mẹ có thể ảnh hưởng đến điều này bằng cách tiêu thụ thực phẩm như trứng, cà chua, rau cải hay cà rốt.

2. Yếu tố về độ tuổi của bố và mẹ

Ngoài ra, tuổi tác của người cha và người mẹ cũng có thể tác động đến giới tính của thai nhi. Khi người cha lớn tuổi, số lượng tinh trùng giảm, đồng thời tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y cũng giảm. Còn tuổi tác của mẹ cũng ảnh hưởng đến sự bài tiết chất kiềm trong tử cung, có thể ảnh hưởng đến giới tính thai nhi.

3. Thời điểm quan hệ và thụ thai

Một yếu tố khác là thời điểm quan hệ. Khi quan hệ gần thời điểm trứng rụng, khả năng thai nhi có giới tính nam sẽ cao hơn, trong khi nếu quan hệ cách xa thời gian rụng trứng, khả năng có thai nhi nữ sẽ tăng. Tuy nhiên, các thông tin này chỉ mang tính lý thuyết và chưa có nghiên cứu khoa học nào xác thực hoàn toàn.

Top 3 phương pháp xác định giới tính thai nhi

Có nhiều phương pháp cho biết giới tính của thai nhi, trong đó phổ biến là siêu âm, sinh thiết gai nhau, xét nghiệm máu,…

1. Siêu âm 2D, 4D để biết bé trai hay bé gái

Siêu âm là một phương pháp phổ biến để kiểm tra sự phát triển của thai nhi và các cơ quan sinh dục. Dựa trên những đặc điểm như sự hiện diện của dương vật hoặc âm hộ, siêu âm có thể giúp xác định giới tính của thai nhi. Phương pháp siêu âm thai nhi 4D hay siêu âm 2D cũng đều có thể giúp quan sát được giới tính của bé.

Tuy nhiên, kết quả không phải lúc nào cũng hoàn toàn chính xác. Ví dụ trong một số trường hợp, kỹ thuật viên có thể không thể xác định giới tính thai nhi ngay cả khi siêu âm. Nếu bé không nằm ở vị trí thuận lợi hoặc không hợp tác, bạn có thể phải thực hiện siêu âm lại hoặc chờ đợi thêm.

2. Xét nghiệm NIPT

Xét nghiệm NIPT, hay còn gọi là xét nghiệm tiền sản không xâm lấn, chủ yếu không phải để xác định giới tính của thai nhi mà là để sàng lọc các rối loạn nhiễm sắc thể có thể dẫn đến các bệnh như hội chứng Down, Edwards, Patau và các bệnh lý khác.

Phương pháp này sử dụng mẫu máu của người mẹ, trong đó chứa DNA của thai nhi, giúp phát hiện các vấn đề di truyền, bao gồm cả giới tính của thai nhi.

Xét nghiệm này thường được khuyến cáo cho các bà bầu nhằm bảo vệ sức khỏe thai kỳ, đặc biệt là đối với các trường hợp có nguy cơ cao như mẹ lớn tuổi, từng sảy thai, có con bị dị tật bẩm sinh, thai chết lưu, hoặc làm việc trong môi trường độc hại.

3. Sinh thiết nhau thai hay chọc ối

Xét nghiệm sinh thiết gai nhau và chọc ối là các phương pháp chẩn đoán trước sinh, giúp xác định liệu thai nhi có mắc các rối loạn về nhiễm sắc thể. Cả hai phương pháp này đều có thể cung cấp thông tin về giới tính của thai nhi.

Sinh thiết gai nhau được thực hiện bằng cách lấy mẫu mô từ bánh nhau trong khoảng từ tuần 12 đến 14 của thai kỳ. Trong khi đó, chọc ối lấy mẫu dịch ối từ tuần 16 đến 20. Tuy nhiên, những xét nghiệm này không được chỉ định cho tất cả các thai phụ mà chỉ được thực hiện trong những trường hợp đặc biệt sau:

• Kết quả siêu âm độ mờ da gáy hoặc xét nghiệm NIPT chỉ ra nguy cơ bất thường như hội chứng Down, sứt môi, hở hàm ếch,…
• Cả hai vợ chồng có tiền sử các bệnh di truyền như hồng cầu hình liềm, xơ nang, thalassemia,…
• Thai phụ đã từng sinh con có bất thường di truyền.
• Trong gia đình có người mắc dị tật bẩm sinh.

Thời điểm xác định giới tính thai nhi chính xác là khi nào?

Vào khoảng từ tuần 14 đến tuần 16 của thai kỳ, phương pháp siêu âm 2D hoặc 4D có thể giúp xác định giới tính của thai nhi bằng cách quan sát bộ phận sinh dục. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, dây rốn có thể bị nhầm lẫn với dương vật, dẫn đến kết quả không chính xác.

Việc siêu âm vào tuần thứ 13 kết hợp với xét nghiệm sàng lọc độ mờ da gáy cũng có thể cung cấp những gợi ý về giới tính thai nhi. Ngoài ra, bạn có thể biết sớm hơn nhờ vào xét nghiệm NIPT, phân tích DNA của thai nhi từ nhau thai, có thể thực hiện từ tuần thứ 10 của thai kỳ.

Tuy nhiên, để xác định chắc chắn giới tính thai nhi, phương pháp duy nhất là thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán chuyên sâu như chọc ối hoặc sinh thiết gai nhau.

Những khuyến cáo về giới tính thai nhi bố mẹ cần biết

Bố mẹ và gia đình không nên đặt nặng vấn đề giới tính thai nhi. Mặc dù việc xét nghiệm giới tính thai nhi là có thể, nhưng tại Việt Nam, việc công bố giới tính thai nhi hiện đang bị cấm. Điều này nhằm giữ cân bằng giới tính khi sinh và giảm các hệ lụy liên quan đến sức khỏe và khả năng sinh con trong tương lai của phụ nữ.

Bố mẹ lưu ý, các mẹo dân gian để dự đoán giới tính thai nhi chỉ mang tính chất tham khảo và không có bằng chứng khoa học. Mọi người không nên tự ý đưa ra các quyết định y tế nào tại nhà mà chưa có chỉ định từ bác sĩ.

Hiểu được quá trình hình thành giới tính của thai nhi sẽ giúp các bậc phụ huynh có kế hoạch chuẩn bị và chăm sóc bé yêu tốt hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là đảm bảo thai nhi phát triển khỏe mạnh và chào đời an toàn.

Ba mẹ không nên đặt nặng vấn đề giới tính của bé, bởi dù là trai hay gái, mỗi em bé đều là món quà quý giá cần được yêu thương và chăm sóc chu đáo.

Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội (HFH) là cơ sở y tế uy tín, nổi bật với hệ thống trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ sản khoa giàu kinh nghiệm, đảm bảo chẩn đoán giới tính thai nhi chính xác.

HFH cung cấp dịch vụ Thai sản trọn gói, bao gồm các khám thai định kỳ, xét nghiệm sàng lọc trước và sau sinh, cùng sự tư vấn, điều trị khi có bất thường. Bác sĩ sẽ hỗ trợ thai phụ trong việc chăm sóc sức khỏe, dinh dưỡng và nghỉ ngơi để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh.

Để đặt lịch tư vấn cùng các chuyên gia khoa sản hoặc có thắc mắc y khoa cần được giải đáp, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 024.3577.1100.

Dù là bé trai hay bé gái, điều quan trọng nhất là thai nhi khỏe mạnh và phát triển tốt trong suốt thai kỳ. Việc xác định giới tính thai nhi chỉ là một phần nhỏ trong hành trình chào đón thiên thần. Hãy luôn quan tâm chăm sóc sức khỏe mẹ và bé để có một thai kỳ an toàn và trọn vẹn.