Nguyên nhân nào khiến mẹ bị ngứa sau khi sinh?
Có nhiều nguyên nhân khiến mẹ bị ngứa, dị ứng sau khi sinh, trong đó các yếu tố phổ biến có thể kể đến là rối loạn nội tiết tố, thể trạng, do tuyến mồ hôi hoặc do tâm lý.
Rối loạn nội tiết tố
Sau khi sinh, sự thay đổi mạnh mẽ của nội tiết tố là một trong những nguyên nhân chính gây ngứa. Mức độ estrogen và progesterone giảm nhanh chóng, trong khi prolactin – hormone cần thiết cho việc sản xuất sữa – lại gia tăng đáng kể. Sự dao động này có thể làm rối loạn hệ miễn dịch và dẫn đến tình trạng dị ứng da ở phụ nữ sau sinh.
Tâm lý căng thẳng
Tâm lý của phụ nữ sau sinh thường bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như thay đổi nội tiết tố và những căng thẳng trong cuộc sống. Sự bất ổn về tinh thần có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh da liễu như viêm da dị ứng, mề đay hay bệnh chàm. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng căng thẳng kéo dài có thể làm giảm khả năng tự phục hồi của da.
Tuyến mồ hôi hoạt động quá mức
Sau sinh, cơ thể mẹ thường tiết mồ hôi nhiều hơn do sự thay đổi hormone và quá trình điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. Khi tuyến mồ hôi hoạt động mạnh, có thể gây bít tắc lỗ chân lông, tạo môi trường lý tưởng cho các vấn đề về da như mụn, viêm hoặc dị ứng da. Tình trạng này đặc biệt xảy ra ở các khu vực có nhiều nếp gấp da.
Thể trạng suy yếu
Quá trình mang thai và sinh nở đòi hỏi cơ thể mẹ phải làm việc hết công suất, dẫn đến sự suy nhược thể chất. Sau khi sinh, cơ thể cần thời gian để phục hồi hoàn toàn, thường kéo dài khoảng ba tháng. Trong giai đoạn này, sức khỏe suy yếu tạo điều kiện thuận lợi cho các yếu tố dị ứng tấn công và gây kích ứng da.
Bên cạnh đó, sự thay đổi mạnh mẽ của các yếu tố sinh lý sau sinh có thể làm suy yếu hệ miễn dịch của phụ nữ, dẫn đến giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh. Khi sức đề kháng giảm, cơ thể trở nên dễ bị nhiễm trùng và viêm nhiễm da, từ đó khởi phát các tình trạng như viêm da dị ứng hoặc các bệnh da liễu khác.
Rối loạn chức năng gan
Trong một số trường hợp hiếm gặp, ngứa ngáy sau sinh có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý nghiêm trọng như rối loạn chức năng gan. Khi chức năng gan bị suy giảm, các chất độc hại không được đào thải ra ngoài cơ thể đúng cách, dẫn đến ngứa ngáy toàn thân. Đây là một tình trạng cần được chẩn đoán và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa.
Các yếu tố thúc đẩy khác
Ngoài các nguyên nhân chính đã đề cập, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần vào tình trạng ngứa sau sinh. Việc ăn phải các thực phẩm gây dị ứng, mặc quần áo chật hoặc không thoáng khí, vệ sinh kém, tiếp xúc với hóa mỹ phẩm hoặc các dị nguyên như bụi, nấm mốc, phấn hoa, lông động vật cũng có thể làm gia tăng nguy cơ viêm da dị ứng ở phụ nữ sau sinh.
Sản phụ bị ngứa sau sinh bao lâu thì hết?
Tình trạng ngứa sau khi sinh có thể hết sau vài ngày hoặc vài tuần. Tuy nhiên thời gian cụ thể có thể khác nhau giữa mỗi người.
Dị ứng da sau khi sinh là hiện tượng da nổi mẩn đỏ, ngứa, mề đay thường xảy ra ở phụ nữ trong khoảng 3 tháng đầu sau khi sinh. Ai cũng có thể gặp phải tình trạng này, dù là sinh mổ hay sinh thường, và thậm chí những người không có tiền sử dị ứng cũng có thể gặp phải. Dị ứng da sau sinh được chia thành hai dạng chính là dị ứng da cấp tính và dị ứng da mãn tính.
Đối với phụ nữ bị dị ứng da cấp tính, các triệu chứng xuất hiện thường vào ban đêm, có thể kéo dài trong vài giờ hoặc không quá 6 tuần. Đối với trường hợp bị dị ứng da mãn tính, triệu chứng có thể kéo dài hơn 6 tuần, diễn ra qua nhiều đợt tái phát và lặp lại nhiều lần trong thời gian dài.
Khi bị ngứa sau khi sinh mẹ nên làm gì?
Tình trạng ngứa sau khi sinh có thể được cải thiện bằng cách giữ vệ sinh và giữ ẩm đúng cách cho da. Tuy nhiên nếu tình hình nghiêm trọng hơn, bạn nên khám bác sĩ để có hướng xử lý an toàn.
Dưới đây là một số điều phụ nữ sau sinh bị nổi mề đay nên làm để cải thiện tình trạng:
Dưỡng ẩm da thường xuyên
Da khô là nguyên nhân phổ biến dẫn đến ngứa sau sinh, vì vậy việc cấp ẩm cho da là rất quan trọng. Mẹ nên sử dụng các sản phẩm dưỡng ẩm dịu nhẹ, không chứa hóa chất gây kích ứng để giữ cho da luôn mềm mại và đủ ẩm. Các loại kem dưỡng chứa các thành phần tự nhiên như dầu dừa, dầu oliu hoặc chiết xuất lô hội rất phù hợp cho da sau sinh.
Tắm bằng nước ấm và chọn sản phẩm tắm phù hợp
Việc tắm nước ấm thay vì nước nóng sẽ giúp giảm tình trạng khô da và ngứa. Mẹ nên tránh sử dụng các loại xà phòng hoặc sữa tắm chứa chất tẩy rửa mạnh, vì chúng có thể làm da khô hơn. Thay vào đó, hãy chọn các sản phẩm tắm dịu nhẹ, không gây kích ứng và phù hợp với làn da sau sinh.
Mặc quần áo thoải mái và thoáng mát
Mặc quần áo quá chật hoặc không thoáng khí có thể làm tăng tiết mồ hôi, gây ngứa và kích ứng da. Mẹ nên lựa chọn trang phục làm từ vải cotton mềm mại và thoáng mát để giảm thiểu tình trạng này. Điều này đặc biệt quan trọng trong những ngày đầu sau sinh khi cơ thể mẹ đang trong giai đoạn phục hồi.
Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da không chứa hóa chấtHạn chế sử dụng các sản phẩm chăm sóc da có chứa hóa chất mạnh như paraben, sulfate, hoặc phthalates, vì những chất này có thể làm da bị kích ứng, gây ngứa và khô. Mẹ nên chọn những sản phẩm chăm sóc da tự nhiên, hữu cơ và phù hợp với làn da nhạy cảm.
Điều chỉnh chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dinh dưỡng không chỉ giúp cơ thể mẹ nhanh chóng phục hồi sau sinh mà còn góp phần cải thiện tình trạng da. Mẹ nên bổ sung nhiều rau xanh, trái cây và uống đủ nước để giữ cho làn da khỏe mạnh. Tránh ăn các thực phẩm có khả năng gây dị ứng như hải sản, đậu phộng nếu có tiền sử dị ứng.
Thăm khám bác sĩ khi cần thiết
Nếu tình trạng ngứa không giảm sau khi áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà, hoặc nếu có dấu hiệu của viêm nhiễm, mẩn đỏ hoặc vết thương, mẹ cần thăm khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân chính xác và có phương pháp chữa nổi mề đay sau sinh. Các bệnh lý như nhiễm trùng da, eczema hoặc rối loạn chức năng gan cần được điều trị chuyên khoa để tránh các biến chứng.
Quá trình mang thai và sinh con gần như chưa bao giờ là dễ dàng với phụ nữ. Không chỉ phải đặc biệt chú ý đến sức khỏe trong quá trình mang bầu, mà sau khi sinh con mẹ vẫn phải đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe như bị đau bụng dưới sau sinh, bị rụng tóc sau sinh, bị đau hay bị chảy máu. Vì vậy, bạn nên thăm khám định kỳ tại các cơ sở y tế để đảm bảo tình trạng sức khỏe được theo dõi đầy đủ, tránh những trường hợp không mong muốn.
Bạn có thể thảo Chương trình thai sản của Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội, được thiết kế theo lộ trình thăm khám hợp lý, khoa học, theo sát sức khỏe của mẹ và bé từ trước đến sau khi sinh. Đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại luôn đồng hành cùng mẹ, đảm bảo cho một thai kỳ khỏe mạnh và cuộc chuyển dạ an toàn.
Lưu ý: Nội dung trong bài chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho việc chẩn đoán hay điều trị y tế chuyên môn. Để xác định chính xác tình trạng sức khỏe, bạn nên đến bệnh viện để được bác sĩ khám trực tiếp, chẩn đoán và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.
Hy vọng qua bài viết trên bạn đã hiểu hơn về tình trạng mẹ bị ngứa sau sinh và những ảnh hưởng của nó đến sức khỏe. Chăm sóc và bảo vệ sức khỏe sau sinh không chỉ giúp mẹ phục hồi mà còn góp phần bảo vệ sự phát triển của trẻ. Vì vậy, mẹ nên chú ý chăm sóc da và theo dõi các triệu chứng, đồng thời đi thăm khám nếu cần để bảo vệ sức khỏe sau sinh.