Vì sao đẻ thường bị rạch tầng sinh môn?
Thủ thuật rạch tầng sinh môn được thực hiện để hạn chế nguy cơ chấn thương vùng kín ở phụ nữ khi sinh thường. Mục đích chính của việc rạch là để mở rộng âm đạo và âm hộ, giúp cho thai nhi có thể chui ra ngoài dễ dàng hơn.
Khi sản phụ chuẩn bị sinh, các cơ quan sinh dục sẽ dần dần mở rộng và tầng sinh môn sẽ giãn ra tự nhiên, giúp trẻ sơ sinh dễ dàng ra ngoài. Tuy nhiên, không phải ai cũng thuận lợi như vậy. Quá trình giãn nở này có giới hạn nhất định, và nếu đầu của em bé quá lớn hoặc có trọng lượng cao, việc sinh nở có thể gặp khó khăn.
Để giải quyết tình huống này, bác sĩ có thể sẽ thực hiện một vết cắt nhỏ ở khu vực tầng sinh môn để giúp thai nhi dễ dàng ra ngoài. Mục đích là tránh tình huống mẹ không thể rặn đúng cách hoặc rặn quá mạnh gây rách tầng sinh môn. Vết cắt này sẽ nằm giữa vùng âm đạo và hậu môn.
Nếu không thực hiện rạch, việc khâu lại vết rách sẽ rất khó khăn vì các vết rách sẽ rất khó khâu lại một cách gọn gàng.
Khi nào đẻ thường cần rạch tầng sinh môn?
Mặc dù thủ thuật cắt tầng sinh môn là một can thiệp nhỏ trong sản khoa và thường được thực hiện đối với phụ nữ mang thai lần đầu. Tuy nhiên không phải cả thai phụ đều cần phải thực hiện phương pháp này.
Trong trường hợp một số thai phụ có sức khỏe tốt và thai nhi nhỏ, bác sĩ có thể đánh giá rằng không cần thiết phải rạch tầng sinh môn. Tuy nhiên, có một số trường hợp sau đây mà việc thực hiện thủ thuật này có thể giúp quá trình sinh nở diễn ra suôn sẻ hơn:
- Tầng sinh môn không đủ co giãn và linh hoạt
- Thai phụ mang thai ở tuổi trên 35
- Mắc các bệnh lý tim mạch hoặc bị tăng huyết áp trong thai kỳ
- Bị viêm âm đạo hoặc phù nề ở vùng đáy chậu
- Cơ tử cung không co bóp đủ mạnh
- Đầu thai nhi quá lớn, khó ra ngoài
- Cổ tử cung đã mở và đầu thai nhi đã xuống thấp, nhưng có dấu hiệu suy thai hoặc nguy cơ thai chết lưu.
Kinh nghiệm chăm sóc vết rạch tầng sinh môn nhanh lành
Để vết rạch tầng sinh môn nhanh lành và không gây ra biến chứng, việc chăm sóc đúng cách là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số kinh nghiệm giúp các bà mẹ có thể nhanh chóng phục hồi sau khi sinh:
Kinh nghiệm chăm sóc vết khâu tầng sinh môn
Việc chăm sóc vết khâu tầng sinh môn sau sinh rất quan trọng để giúp vết thương nhanh chóng lành và tránh các biến chứng. Các mẹ cần chú ý các yếu tố sau để bảo vệ vết khâu và vùng kín:
- Vệ sinh vùng kín đúng cách: Nên rửa vùng kín bằng nước muối loãng ấm hoặc dung dịch vệ sinh chuyên dụng cho mẹ sau sinh. Lưu ý là rửa nhẹ nhàng, tránh gây tổn thương cho vết khâu. Tốt nhất là vệ sinh vùng kín ngay sau khi đi vệ sinh, sau đó thấm khô bằng khăn hoặc bông mềm để vùng sinh môn luôn khô ráo.
- Thay băng vệ sinh thường xuyên: Để tránh tình trạng ẩm ướt gây nhiễm trùng vết khâu, mẹ cần thay băng vệ sinh thường xuyên, ít nhất là mỗi 4 giờ một lần. Băng vệ sinh quá lâu có thể tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
- Cách lau sau đại tiện: Khi đi đại tiện, mẹ nên sử dụng giấy vệ sinh lau từ trước ra sau để tránh lây nhiễm vi khuẩn từ hậu môn sang vùng sinh môn. Sau đó, có thể rửa lại bằng nước muối loãng hoặc dung dịch vệ sinh để đảm bảo sạch sẽ.
- Chọn quần lót phù hợp: Mẹ nên chọn quần lót có chất liệu mềm mại và thông thoáng, tránh sử dụng quần lót quá chật hoặc bí, điều này có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây nhiễm trùng vết khâu.
- Không xịt nước trực tiếp vào vùng tầng sinh môn: Việc sử dụng vòi xịt trực tiếp vào tầng sinh môn có thể gây đau và kích ứng, thậm chí còn làm vết khâu chảy máu. Vì vậy, mẹ nên tránh sử dụng vòi xịt để vệ sinh khu vực này.
- Vận động nhẹ nhàng: Mặc dù sau sinh mẹ cần nghỉ ngơi, nhưng việc đi lại nhẹ nhàng sẽ giúp tăng cường lưu thông máu đến vùng sinh môn, hỗ trợ quá trình lành vết khâu. Thêm vào đó, vận động giúp giảm nguy cơ hình thành cục máu đông và tạo điều kiện để các tế bào tái tạo nhanh chóng.
Ngoài việc chăm sóc vết khâu tầng sinh môn, chế độ dinh dưỡng hợp lý cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp vết thương nhanh lành. Mẹ cần bổ sung đầy đủ các dưỡng chất để cơ thể hồi phục tốt hơn.
Các nhóm chất cần thiết bao gồm:
- Vitamin C: Vitamin C là yếu tố quan trọng giúp tăng cường hệ miễn dịch, ngăn ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ chữa lành vết thương. Mẹ có thể bổ sung vitamin C từ các loại trái cây như cam, bưởi, dâu tây, hoặc các loại rau quả như ớt chuông, cải xanh.
- Chất xơ: Chất xơ có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, giúp mẹ tránh tình trạng táo bón sau sinh. Các loại trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt là những nguồn thực phẩm giàu chất xơ mà mẹ nên bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày.
- Chất đạm (Protein): Bổ sung đủ đạm từ các nguồn thực phẩm như thịt, cá, trứng, tôm và các loại đậu. Protein là yếu tố cần thiết để tái tạo tế bào và mô, hỗ trợ vết khâu tầng sinh môn mau lành.
- Chất sắt, Vitamin B12 và Acid Folic: Những thực phẩm giàu sắt, vitamin B12 và acid folic như thịt đỏ, gan, rau xanh, và các loại đậu sẽ giúp tăng cường sản sinh máu, từ đó thúc đẩy quá trình hồi phục vết thương.
Chế độ ăn uống khoa học không chỉ giúp vết khâu tầng sinh môn nhanh lành mà còn giúp mẹ phục hồi sức khỏe nhanh chóng, đặc biệt trong giai đoạn hậu sản.
Kinh nghiệm giảm đau cho vết khâu tầng sinh môn
Bên cạnh việc chăm sóc cho nhanh lành thì cơn đau để lại sau khi rạch tầng sinh môn cũng khiến nhiều mẹ ái ngại. Để giảm bớt cảm giác bất tiện này, mẹ có thể áp dụng một số kinh nghiệm sau đây:
- Nếu cơn đau quá mức chịu đựng, mẹ có thể sử dụng thuốc giảm đau theo sự chỉ định của bác sĩ. Điều quan trọng là thuốc không được ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ, vì vậy hãy thảo luận với bác sĩ về loại thuốc phù hợp.
- Cần tránh ngồi quá lâu vì điều này có thể làm vết rạch kéo dài thời gian lành và tăng cường cơn đau. Tốt nhất là nằm nghiêng hoặc nằm sấp để giảm đau. Nếu phải ngồi để cho con bú, hãy chọn chỗ ngồi êm ái để không tạo áp lực lên vết rạch.
- Chườm lạnh là một phương pháp hữu ích giúp giảm sưng và đau. Mẹ có thể chườm lạnh vài phút một lần, nhưng cần đảm bảo rằng vật dụng dùng để chườm phải sạch sẽ và khô ráo, tránh nhiễm trùng.
- Sau khi đi tiểu, việc vệ sinh cẩn thận vùng rạch là rất quan trọng. Mẹ nên để vùng sinh môn khô ráo, tránh để ẩm ướt vì đây là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và gây nhiễm trùng. Nếu đi đại tiện khó khăn, có thể dùng thuốc làm mềm phân để tránh táo bón.
- Chế độ ăn giàu rau xanh và uống đủ nước sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng táo bón.
- Mẹ không nên sử dụng các biện pháp thụt tháo, vì điều này có thể làm phân tiếp xúc với vùng rạch và gây ra nhiễm trùng.
- Cuối cùng, mẹ cần kiên nhẫn và không quan hệ tình dục cho đến khi vết rạch hoàn toàn lành lặn. Quan hệ tình dục trước khi vết thương lành có thể gây tổn thương thêm và làm tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng hơn.
Làm sao để không bị rạch tầng sinh môn khi sinh thường?
Rạch tầng sinh môn khi sinh thường không chỉ gây đau đớn mà còn ảnh hưởng đến vẻ ngoài của mẹ. Để giảm thiểu khả năng bị rạch, các mẹ có thể thực hiện một số biện pháp sau đây:
- Cải thiện sự đàn hồi của da vùng tầng sinh môn: Việc bổ sung các chất béo lành mạnh vào chế độ ăn như dầu cá, bơ, và mầm lúa mì sẽ giúp vùng da này trở nên mềm mại và đàn hồi hơn, từ đó giảm nguy cơ phải rạch.
- Vận động nhẹ nhàng và đi bộ: Việc tập thể dục đều đặn, đặc biệt là đi bộ nhẹ nhàng, sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho thai nhi dễ dàng di chuyển xuống vị trí phù hợp, giúp quá trình sinh diễn ra thuận lợi hơn.
- Massage vùng tầng sinh môn: Thường xuyên massage nhẹ nhàng sẽ giúp tăng độ đàn hồi và giúp vùng cơ này trở nên mềm mại, linh hoạt hơn, góp phần làm giảm khả năng cần phải rạch trong quá trình sinh.
- Thực hiện bài tập Kegel: Bài tập Kegel không chỉ giúp cải thiện độ săn chắc của cơ sàn chậu mà còn giúp tăng cường sự đàn hồi của vùng tầng sinh môn, hỗ trợ quá trình sinh nở dễ dàng hơn.
Lưu ý: Các thông tin về rạch tầng sinh môn khi sinh thường trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc tư vấn y khoa từ bác sĩ chuyên môn. Mẹ bầu cần thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Việc sinh con luôn là một thử thách lớn đối với mọi bà mẹ, đặc biệt là những chị em lần đầu làm mẹ. Khi sinh thường, nguy cơ phải thực hiện rạch tầng sinh môn có thể cao hơn, và trong quá trình sinh, nhiều vấn đề có thể phát sinh, đe dọa sức khỏe của cả mẹ và bé.
Để giúp mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh và quá trình sinh nở suôn sẻ, khách hàng có thể tham khảo Chương trình thai sản tại Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội.
Chương trình được thiết kế khoa học với các buổi thăm khám trước, trong và sau sinh, do đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Sản phụ khoa giàu kinh nghiệm thực hiện. Với sự hỗ trợ và theo dõi tận tình, mẹ bầu sẽ được đảm bảo có một thai kỳ an toàn và xua tan nỗi lo về việc phải rạch tầng sinh môn khi sinh con.
Việc đẻ thường bị rạch tầng sinh môn là điều không mẹ bầu nào mong muốn, nhưng trong một số trường hợp, đây là giải pháp cần thiết để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé. Tuy nhiên, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và chăm sóc đúng cách, mẹ có thể giảm thiểu nguy cơ và hồi phục nhanh chóng sau sinh. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ để có kế hoạch sinh nở phù hợp nhất.