English
Français
日本語
Tình trạng bại não thể thất điều là gì?
Bại não thể thất điều là một dạng bại não không co cứng, đặc trưng bởi sự mất khả năng điều phối giữa các cơ và lực co cơ, dẫn đến nhịp điệu vận động bất thường.
Điều này gây suy giảm độ chính xác trong các hoạt động, thường thể hiện qua dáng đi không ổn định, mất thăng bằng, rung lắc chủ ý ở giai đoạn muộn, nói ngập ngừng, rung giật mắt và các bất thường trong chuyển động mắt khác, cùng với giảm trương lực cơ.
Tình trạng này xuất phát từ tổn thương ở các khu vực điều khiển vận động của não trong quá trình phát triển. Trẻ em bị bại não thất điều thường gặp khó khăn trong việc kiểm soát cử động của mình. Họ có thể rung lắc và gặp trở ngại khi thực hiện các chuyển động đòi hỏi sự chính xác, như viết hoặc cầm nắm các vật nhỏ.
Bại não thất điều có thể ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trên cơ thể, bao gồm tay, chân, mắt và thậm chí cả khả năng nói.
Bại não thể thất điều phát sinh từ tổn thương ở tiểu não xảy ra trước, trong hoặc ngay sau khi sinh. Trong khi đó, tiểu não có vai trò quan trọng trong việc điều phối và cân bằng vận động, hoạt động như một trung tâm điều khiển để chuyển đổi tín hiệu từ các khu vực khác của não.
Tổn thương ở tiểu não có thể được gây ra bởi một số nguyên nhân như sau:
- Nhiễm trùng trong thai kỳ.
- Thiếu oxy do thai nhi không được cung cấp đủ máu.
- Quá trình chuyển dạ kéo dài.
- Chấn thương ở đầu xảy ra trong hoặc sau khi sinh.
- Xuất huyết não do đột quỵ ở thai nhi.
Những yếu tố nguy cơ của bệnh bại não thể thất điều bao gồm các sự kiện làm tăng khả năng mắc bệnh này. Thêm vào đó, phụ nữ có sức khỏe kém có nguy cơ sinh con mắc bệnh cao hơn.
Các dấu hiệu phổ biến của bại não thể thất điều
Dấu hiệu dễ nhận biết của trẻ bị bại não thể thất điều là sự mất kiểm soát các cử động cơ thể và sự rối loạn phối hợp các kỹ năng vận động. Những dấu hiệu của bệnh thường xuất hiện từ sớm và có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến khả năng vận động và sự phát triển của trẻ.
Khả năng vận động không chính xác
Trong đó, một trong những triệu chứng điển hình của bại não thể thất điều là kỹ năng vận động không chính xác. Trẻ mắc bệnh thường gặp khó khăn trong việc thực hiện các cử động tinh tế như cầm nắm đồ vật hoặc viết. Các động tác này có thể thiếu sự phối hợp nhịp nhàng và chính xác, gây ra sự lúng túng trong sinh hoạt hằng ngày.
Thêm vào đó, trẻ bị bại não thể thất điều có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện các chuyển động lặp đi lặp lại. Các cử động như vươn tay, quay đầu hoặc nâng chân có thể trở nên khó khăn và thiếu chính xác. Trẻ thường gặp vấn đề trong việc duy trì sự liên tục và đồng bộ trong các chuyển động cơ thể.
Khó đi lại và giữ thăng bằng
Trẻ mắc bại não thể thất điều cũng thường gặp khó khăn trong việc đi lại và giữ thăng bằng. Bệnh nhân có thể bước đi một cách loạng choạng, không vững vàng, hoặc có dáng đi rộng chân để cố gắng duy trì thăng bằng. Điều này làm tăng nguy cơ té ngã và hạn chế khả năng di chuyển độc lập của trẻ trong các hoạt động hằng ngày.
Khó kiểm soát lời nói
Khó kiểm soát lời nói là một dấu hiệu khác của bại não thể thất điều. Trẻ mắc bệnh này có thể gặp phải tình trạng nói lắp hoặc phát âm không rõ ràng. Điều này là do sự rối loạn trong việc điều phối các cơ miệng và thanh quản, dẫn đến khó khăn trong việc phát âm và giao tiếp.
Run rẩy
Một triệu chứng nổi bật khác là run rẩy, đặc biệt ở tay và chân. Run rẩy có thể xuất hiện khi bệnh nhân thực hiện các động tác cần sự chính xác, như cầm đồ vật, đan tay vào nhau hoặc viết. Các cử động run không thể kiểm soát được và diễn ra liên tục, gây khó khăn cho bệnh nhân trong việc thực hiện các công việc hàng ngày.
Chuyển động mắt chậm
Bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc theo dõi các vật thể di chuyển hoặc di chuyển mắt qua lại. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng nhìn và làm giảm khả năng tham gia vào các hoạt động đòi hỏi sự phối hợp thị giác.
Vấn đề về nhận thức
Bên cạnh các vấn đề vận động, trẻ mắc bại não thể này cũng có thể gặp phải vấn đề về nhận thức. Những trẻ này có thể chậm phát triển các kỹ năng nhận thức cơ bản, như khả năng tập trung và giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng đến nhận thức có thể thay đổi tùy theo từng trẻ.
Tuy nhiên, bạn lưu ý rằng việc trẻ có những triệu chứng này không đồng nghĩa với việc trẻ mắc phải bại não. Các bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng của bé và có thể chưa đưa ra kết luận cho đến khi trẻ được ít nhất 18 tháng tuổi để đảm bảo cho việc chẩn đoán được chính xác nhất.
Hướng điều trị cho trẻ bị bại não thể thất điều
Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng là các phương pháp điều trị chủ yếu đối với bại não thể thất điều. Những liệu pháp này giúp trẻ mắc phải vấn đề mất điều hòa có thể đạt được sự độc lập trong các hoạt động sau này. Ngoài ra, các phương pháp khác như trị liệu ngôn ngữ và sử dụng thuốc cũng có thể được áp dụng.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu thường được bắt đầu trước trong quá trình điều trị, bao gồm các bài tập nhằm tăng cường sức mạnh và sự linh hoạt, cùng với các liệu pháp xoa bóp và dụng cụ hỗ trợ như nẹp hoặc bó bột.
Mục tiêu chính của vật lý trị liệu là giúp trẻ kiểm soát các vấn đề vận động và tăng cường khả năng tự lập. Trẻ em mắc bại não thể thất điều thường gặp khó khăn trong việc giữ thăng bằng và kiểm soát phản xạ. Các nhà trị liệu sẽ sử dụng các bài tập đa dạng để ngăn ngừa tình trạng cơ bắp yếu đi hoặc teo lại do không được sử dụng thường xuyên.
Bên cạnh đó, sự hỗ trợ của các thiết bị chỉnh hình cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp trẻ duy trì sự ổn định và cân bằng khi di chuyển, đặc biệt là khi đi lại và điều chỉnh tư thế.
Phục hồi chức năng
Phục hồi chức năng giúp cải thiện sự phối hợp và khả năng giữ thăng bằng ở trẻ bị bại não thể thất điều, đồng thời giúp tăng cường sức mạnh ở phần thân trên. Mục tiêu của phương pháp này là trang bị cho trẻ những kỹ năng cần thiết để tự thực hiện các hoạt động hàng ngày và giảm bớt sự phụ thuộc vào các thiết bị hỗ trợ.
Trong quá trình phục hồi chức năng, trẻ sẽ được tham gia các bài tập để đánh giá khả năng thực hiện sinh hoạt và các hoạt động phù hợp với độ tuổi. Những bài tập này cũng giúp cải thiện các vấn đề về sức mạnh, phối hợp tay-mắt, kỹ năng xử lý cảm giác và khả năng chơi cùng các bạn đồng trang lứa.
Trị liệu ngôn ngữ
Trẻ mắc bại não thể thất điều thường gặp khó khăn trong việc diễn đạt suy nghĩ và cảm xúc qua lời nói, cũng như gặp vấn đề khi nuốt thức ăn. Do đó, các buổi trị liệu ngôn ngữ cần được thiết kế với các bài tập phát âm, luyện thở và kết nối từ ngữ để hỗ trợ trẻ giao tiếp tốt hơn.
Trước khi tiến hành trị liệu, các chuyên gia sẽ đánh giá kỹ năng giao tiếp của trẻ thông qua một loạt bài kiểm tra về thính giác và khả năng nghe. Bên cạnh đó, có thể kết hợp sử dụng các đồ vật và hình ảnh để kích thích sự phát triển ngôn ngữ. Đồng thời, các bài tập nuốt sẽ giúp trẻ cải thiện cơ bắp ở miệng và mặt, hỗ trợ khắc phục tình trạng khó nuốt.
Sử dụng thuốc
Nhiều trẻ bị bại não thể thất điều có thể cần sử dụng thuốc như một phần trong liệu trình điều trị bổ sung cho vật lý trị liệu. Thuốc cũng có thể được sử dụng để điều trị các vấn đề khác đi kèm, như động kinh, rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), và tiểu không kiểm soát. Tùy vào tình trạng cụ thể và mức độ run rẩy của trẻ, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp.
Bại não là một tình trạng sức khỏe phức tạp, với nhiều thể khác nhau. Bên cạnh thể thất điều, còn hai thể phổ biến khác là thể múa vờn và bại não thể co cứng. Mỗi tình trạng lại có nhiều nguyên nhân và biểu hiện cụ thể. Việc hiểu rõ những nguyên nhân này có thể giúp việc áp dụng các biện pháp can thiệp kịp thời và hiệu quả hơn.
Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng nên bảo vệ sức khỏe của mình và thai nhi ngay từ khi mang thai để đảm bảo sự phát triển của bé.
Bạn có thể tham khảo Chương trình thai sản của Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội, được thiết kế với các buổi thăm khám định kỳ khoa học và được thực hiện bởi các bác sĩ khoa sản tay nghề cao, giàu kinh nghiệm. Nhờ đó, mẹ và gia đình có thể yên tâm hơn về thai kỳ và kỳ sinh nở sắp tới.
Lưu ý: Nội dung trên bài chỉ có giá trị tham khảo, không thay thế cho nhận định của chuyên gia y tế. Người bệnh nên thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để bảo vệ sức khỏe.
Bại não thể thất điều là một bệnh lý phức tạp, đòi hỏi sự can thiệp kịp thời để cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Nếu bạn cần thêm thông tin hoặc tư vấn chuyên sâu, hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ.
