Bại não thể co cứng là gì? Triệu chứng và phương pháp điều trị

Bại não thể co cứng là gì?

Bại não thể co cứng là rối loạn phát triển do tổn thương não xảy ra trong trong thai kỳ hoặc sau khi sinh một thời gian. Trẻ mắc bệnh thường gặp khó khăn trong vận động, với các dấu hiệu như co giật, căng cơ hoặc khớp cứng.

Trẻ bị bại não thể co cứng có thể bị ảnh hưởng toàn thân hoặc nửa thân, bao gồm nửa thân dưới, nửa thân trên hoặc một bên của cơ thể.

Nguyên nhân dẫn đến bại não thể co cứng

Nhiều trẻ mắc bại não từ khi mới sinh, trong khi một số ít trường hợp khác phát bệnh vào những năm sau đó do các yếu tố bệnh ký khác. Đối với tình trạng bại não thể co cứng, nguyên nhân có thể đến từ việc tổn thương trong giai đoạn mẹ mang thai, dị tật hình thành sẵn, hay là biến chứng của các vấn đề ảnh hưởng não bộ khác.

Tổn thương não trước sinh

Tổn thương não trước sinh là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến bại não thể co cứng. Trong quá trình mang thai, thai nhi có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như nhiễm trùng, đặc biệt là các loại virus như virus cự bào, Rubella, và Toxoplasmosis. Những nhiễm trùng này có thể gây tổn thương não bộ của thai nhi, dẫn đến sự phát triển bất thường của hệ thần kinh.

Tổn thương não trong khi sinh

Thiếu oxy trong quá trình chuyển dạ và sinh nở, hay còn gọi là ngạt khi sinh, là một trong những nguyên gây ra bại não thể co cứng. Nếu thai nhi không nhận đủ oxy trong quá trình sinh, điều này có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho não bộ.

Ngoài ra, trẻ sinh non, đặc biệt là những trẻ được sinh ra trước tuần thứ 37 của thai kỳ, cũng có nguy cơ cao mắc phải bại não. Sự phát triển chưa hoàn thiện của các cơ quan và hệ thần kinh ở trẻ sinh non khiến chúng dễ bị tổn thương hơn so với trẻ đủ tháng.

Tổn thương não sau sinh

Sau khi sinh, trẻ vẫn có thể gặp phải các yếu tố gây tổn thương cho não bộ. Nhiễm trùng như viêm màng não hoặc viêm não có thể xảy ra và dẫn đến tổn thương vĩnh viễn cho hệ thần kinh trung ương. Ngoài ra, chấn thương đầu do tai nạn hoặc sơ suất trong quá trình chăm sóc cũng có thể gây ra bại não.

Các vấn đề sức khỏe khác như đột quỵ ở trẻ sơ sinh cũng có thể dẫn đến tình trạng này. Đột quỵ xảy ra khi lưu lượng máu đến một phần của não bị gián đoạn, dẫn đến sự thiếu oxy và dưỡng chất cần thiết cho tế bào não.

Vấn đề về máu

Một nguyên nhân khác gây ra bại não thể co cứng là sự bất tương hợp nhóm máu giữa mẹ và thai nhi. Nếu người mẹ mang nhóm máu Rh dương tính và thai nhi mang nhóm máu Rh âm tính, có thể xảy ra các phản ứng miễn dịch dẫn đến tổn thương tế bào máu của thai nhi. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quát của trẻ mà còn có khả năng gây tổn hại cho hệ thần kinh.

Dị tật bẩm sinh

Một số trường hợp bại não thể co cứng có thể do các dị tật bẩm sinh trong cấu trúc thần kinh của trẻ. Những dị tật này có thể xảy ra do các yếu tố di truyền hoặc các vấn đề trong quá trình phát triển của thai nhi.

Các yếu tố khác

Ngoài ra, các yếu tố như đột quỵ hoặc nhiễm trùng trong thời kỳ sơ sinh cũng có thể gây ra tổn thương não và dẫn đến bại não thể co cứng. Những tình trạng này thường liên quan đến sự phát triển bất thường của chất trắng trong não, một phần quan trọng trong việc truyền tín hiệu từ não đến các bộ phận khác của cơ thể.

Biểu hiện của trẻ bị bại não thể co cứng cần chú ý

Trẻ mắc bại não thể co cứng thường có dấu hiệu sớm, nhưng các biểu hiện này thường không rõ ràng và khó nhận biết. Một số trẻ ngay từ khi sinh ra có thể không khóc hoặc khóc yếu, đồng thời sự phát triển cơ thể và khả năng vận động chậm hơn so với trẻ khỏe mạnh.

Bại não thể co cứng được phân loại thành ba mức độ triệu chứng khác nhau, bao gồm:

Bại não thể co cứng ở hai chi dưới

Đây là dạng nhẹ nhất của bệnh, với một số biểu hiện điển hình như:

• Khó khăn trong việc di chuyển, thường xuyên có hiện tượng chụm đầu gối khi đi.
• Các cơ ở phần dưới cơ thể bị căng cứng và không linh hoạt.

Bại não thể co cứng nửa người

Đây là dạng phổ biến thứ hai trong số các trường hợp trẻ bị bại não thể co cứng nửa người. Dấu hiệu điển hình bao gồm:

• Liệt một bên cơ thể, có thể là bên phải hoặc bên trái.
• Các chi dưới có thể bị tê liệt, làm giảm khả năng di chuyển và vận động chân.

Bại não thể co cứng tứ chi

Đây là dạng nghiêm trọng nhất của bệnh, với các đặc trưng như sau:

• Liệt cả hai tay và chân, cùng với các cơ ở thân.
• Trẻ không thể di chuyển và tình trạng tàn tật rất nặng.
• Các chi có thể bị biến dạng.
• Các cơ mặt cũng bị ảnh hưởng, khiến miệng luôn mở và gây chảy dãi, việc ăn uống gặp khó khăn hoặc không thể thực hiện như bình thường.

Điều trị cho trẻ bị bại não thể co cứng

Mỗi trẻ mắc bại não thể co cứng sẽ có phương pháp điều trị riêng biệt, tùy thuộc vào triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Trong đó, phương pháp điều trị phổ biến cho trẻ bị bại não thể co cứng là các bài tập phục hồi chức năng.

Phương pháp này bao gồm vật lý trị liệu, thủy trị liệu, vận động trị liệu, âm ngữ trị liệu, trị liệu hoạt động, cùng việc giáo dục các kỹ năng cá nhân và xã hội. Trong trường hợp triệu chứng tê liệt nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định thêm thuốc để hỗ trợ quá trình.Do đó, trẻ cần được đánh giá sức khỏe cẩn thận trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp điều trị nào để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn.

Các dấu hiệu bất thường trong khả năng vận động của trẻ đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm và hỗ trợ chẩn đoán bại não ngay từ khi mới sinh. Điều trị bệnh bại não ở trẻ em yêu cầu thời gian, chi phí và công sức đáng kể.

Vì vậy, việc lựa chọn phương pháp điều trị chính xác và phù hợp với từng trường hợp là rất quan trọng để giảm thiểu chi phí và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng, đồng thời kéo dài tuổi thọ cho trẻ.

Một trong những điều quan trọng mà phụ huynh cần lưu ý là trẻ sẽ không thể hoàn toàn phát triển như trẻ bình thường. Các gia đình có con bị bại não cần nỗ lực phát triển khả năng tự lập của trẻ ngay từ những giai đoạn sớm nhất, điều này sẽ góp phần nâng cao chất lượng sống và sự phát triển của trẻ trong tương lai.

Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội là cơ sở uy tín, nổi bật với dịch vụ chăm sóc thai sản chất lượng cao. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn giỏi và trang thiết bị hiện đại, bệnh viện cam kết mang đến những trải nghiệm an toàn và thuận lợi cho mẹ và bé trong suốt quá trình mang thai và sinh nở.

Thai phụ và gia đình có thể tham khảo chương trình thai sản mà bệnh viện đang cung cấp, với các gói thăm khám khoa học, theo sát sức khỏe của mẹ từ trước, trong đến sau khi sinh. Qua đó, mẹ và gia đình có thể yên tâm hơn trong hành trình chào đón thành viên mới.

Lưu ý: Thông tin trên bài chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho ý kiến của chuyên gia y tế. Bạn nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín, đồng thời thực hiện theo đúng yêu cầu và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo sức khỏe và phục hồi hiệu quả.

Việc điều trị bại não thể co cứng ở trẻ là một quá trình dài, đòi hỏi sự kiên nhẫn lớn từ phía phụ huynh hoặc những người chăm sóc. Bên cạnh đó, lựa chọn cơ sở y tế chất lượng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến tốc độ và hiệu quả điều trị. Nếu bạn cần được tư vấn chuyên khoa, hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ.